Tính toán tỷ lệ chuyển đổi khi phát hành trái phiếu chuyển đổi

Đặt vấn đề:
Khi phát hành trái phiếu chuyển đổi, bên cạnh lãi suất trái phiếu và kỳ hạn thì tỷ lệ chuyển đổi là một trong những chỉ tiêu chủ chốt quyết định mức độ hấp dẫn của trái phiếu. Việc xác định tỷ lệ chuyển đổi chính xác và hợp lý đảm bảo lợi ích cho cả trái chủ và tổ chức phát hành.

Nguyên tắc
- Bảo toàn giá trị
+ Giá trị trái phiếu tương đương với giá trị cổ phiếu chuyển đổi.
+ Tỷ lệ sở hữu tại Công ty không đổi.
Xây dựng công thức
Giá trị trái phiếu = Giá trị cổ phiếu chuyển đổi
Khi đó:
L * G = C*g
Trong đó:
- L: Lượng trái phiếu phát hành
- G: Giá trái phiếu phát hành với: G = MG*k (MG: mệnh giá trái phiếu; k: số nhân giá phát hành)
- C: Lượng cổ phiếu chuyển đổi phát hành
- g: Giá cổ phiếu chuyển đổi phát hành, với: g = mg*h (mg: mệnh giá cổ phiếu; h: số nhân giá cổ phiếu phát hành)
Khi đó:
L*MG*k = C*mg*h
=> C/L = MG*k/mg*h
Ví dụ minh họa:
Công ty A phát hành trái phiếu chuyển đổi với mệnh giá 100 ngàn đồng/Trái phiếu, giá phát hành gấp 2 lần mệnh giá. Tại thời điểm chuyển đổi, trái phiếu được chuyển đổi thành cổ phiếu với mệnh giá 10 ngàn đồng/cổ phần, giá cổ phiếu gấp 1,5 lần mệnh giá.
Vậy C/L = 100.000 * 2/10.000*1,5 = 40/3
Như vậy 3 trái phiếu đổi thành 40 cổ phiếu.

Khi chuyển đổi, tỷ lệ sở hữu của trái chủ tại thời điểm chuyển đổi tương đương với tỷ lệ sở hữu tính toán tại thời điểm phát hành trái phiếu.
C(t)/SCP(t) = C(0)/SCP(0)
Ta có
C = z*SCP.
Trong đó:
- C: số lượng cổ phiếu chuyển đổi
- z: tỷ lệ cổ phiếu được chuyển đổi so với số cổ phần hiện đang lưu hành.
- SCP: số lượng cổ phần hiên đang lưu hành
SCP(t) = SCP(0) + SCP(pht) + SCP(cpt) + SCP(ctcp) + SCP(ct) - SCP(cpq)
Trong đó:
- SCP(0): Số cổ phần đang lưu hành tại thời điểm phát hành trái phiếu chuyển đổi.
- SCP(pht): Số cổ phần tăng do phát hành thêm trong thời gian chờ chuyển đổi
- SCP(cpt): Số cổ phần tăng do phát hành cổ phiếu thưởng trong thời gian chờ chuyển đổi
- SCP(ctcp): Số cổ phần tăng do trả cổ tức bằng cổ phiếu trong thời gian chờ chuyển đổi
- SCP(ct): Số cổ phần tăng do chia tách trong thời gian chờ chuyển đổi
- SCP(cpq): Số cổ phần giảm do mua cổ phiếu quỹ.
Vậy:
C(t) = z*SCP(t)
Khi đó, tỷ lệ chuyển đổi mới sẽ là:
C(t)/L(0)
Giá cổ phiếu chuyển đổi tại thời điểm chuyển đổi sẽ là:
h = MG*k*L(0)/mg*C(t)
Ví dụ minh họa
Cũng Công ty A trên, tại thời điểm phát hành trái phiếu chuyển đổi vốn điều lệ là 100 tỷ đồng. Doanh nghiệp phát hành 100 tỷ mệnh giá trái phiếu. Thời hạn chuyển đổi là 2 năm.
Tại ngày 30/6 của năm thứ 1, Công ty phát hành thêm cổ phiếu với giá trị theo mệnh giá là 10 tỷ đồng
Tại ngày 30/8 của năm thứ nhất, Công ty lại phát hành cổ phiếu thưởng với giá trị theo mệnh giá là: 20 tỷ đồng.
Tại ngày 30/3 của năm thứ 2, công ty trả cổ tức bằng cổ phiếu với giá trị theo mệnh giá là: 30 tỷ đồng
Tại ngày 30/6 của năm thứ 2, công ty chia tách cổ phiếu với tỷ lệ 1 cổ phiếu cũ tách thành 2 cổ phiếu mới.
Tại 30/11 của năm thứ 2, công ty mua cổ phiếu quỹ với giá trị 5 tỷ đồng theo mệnh giá.
Như vậy
SCP(0) = 10 triệu cổ phiếu
z = C(0)/SCP(0) = (40/3)*1 triệu trái phiếu/10 triệu cổ phiếu = 1,333 (4/3)
C(t) = z*SCP(t)
SCP(ct) = (10 + 1 + 2 + 3)*(2 (tỷ lệ chia tách) - 1) = 16 triệu cổ phiếu
SCP(t) = 10 triệu cổ phiếu (SCP(0)) + 1 triệu cp (SCP(pht)) + 2 triệu cp (SCP(cpt)) + 3 triệu cp (SCP(ctcp)) + 16 triệu cp (SCP(ct) - 0,5 triệu cp (SCP(cpq)) = 31,5 triệu cp
C(t) = 4/3*31,5 triệu cp = 42 triệu cp
Tỷ lệ chuyển đổi mới sẽ là:
C(t)/L(0) = 42/1
=> Một trái phiếu đổi được 42 cổ phiếu.
Khi đó, giá cổ phiếu mới là:
h = 100.000*2*1 triệu trái phiếu/10.000*42 triệu cổ phiếu = 200/420 = 10/21 = 0,47
=> giá cổ phiếu chuyển đổi = 0,47*10.000 = 4.761 đồng/cp.
Khi đó:
- Tổng số tiền thu được từ phát hành trái phiếu: 200 tỷ đồng.
- Vốn điều lệ tại thời điểm chuyển đổi: 160 tỷ đồng (tương đương 16 triệu cổ phiếu) (Chia tách cổ phiếu không làm tăng vốn điều lệ). Trong đó: cổ phiếu quỹ là 5 tỷ đồng
- Số cổ phần đang lưu hành trước khi chuyển đổi: 31,5 triệu cổ phiếu
- Vốn điều lệ sau khi chuyển đổi: 580 tỷ đồng
- Tỷ lệ giữa số cổ phần chuyển đổi trên số cổ phần đang lưu hành trước khi chuyển đổi: 1,333
- Thặng dư vốn bị ghi âm một khoản = (10.000 - 4.761)*42 triệu cp = 220.038 triệu đồng.